اختلال جهانی شبکه کلودفلر؛ آیا وب ۳ و بازار کریپتو واقعا غیرمتمرکز هستند؟
اختلال جهانی کلودفلر (Cloudflare) در ۱۸ نوامبر ۲۰۲۵ تبدیل شد به یکی از مهم‌ترین رخدادهای تکنولوژیک سال؛ رخدادی که نه‌تنها خدمات سنتی وب را مختل کرد، بلکه یک سؤال بزرگ را دوباره به مرکز توجه آورد: اختلال جهانی شبکه کلودفلر؛ آیا وب ۳ و بازار کریپتو واقعا غیرمتمرکز هستند؟ این سؤال، که در ۱۵ نقطه مختلف متن نیز تکرار شده، نتیجه طبیعی رویدادی است که گستردگی آن نشان داد حتی ساختارهایی که ادعای استقلال و عدم وابستگی دارند، هنوز تکیه قابل توجهی بر سرویس‌های متمرکز دارند.
در این حادثه، بزرگ‌ترین قطعی سرویس کلودفلر از سال ۲۰۱۹ رقم خورد. میلیون‌ها کاربر، ده‌ها اپلیکیشن و تعداد زیادی از پروتکل‌های دیفای و صرافی‌های غیرمتمرکز در سراسر جهان به‌طور همزمان از دسترس خارج شدند. در چنین شرایطی طبیعی بود که پرسش اختلال جهانی شبکه کلودفلر؛ آیا وب ۳ و بازار کریپتو واقعا غیرمتمرکز هستند؟ بارها و بارها توسط تحلیلگران، کاربران و حتی توسعه‌دهندگان تکرار شود. زیرا برای نخستین‌بار، شفاف شد که حتی اگر بلاکچین‌ها خودشان مختل نشوند، مسیر دسترسی ما به آن‌ها می‌تواند توسط یک سرویس متمرکز دچار مشکل شود.
علت این اختلال چیزی پیچیده یا یک حمله سایبری نبود؛ بر اساس گزارش رسمی کلودفلر، تغییر در دسترسی پایگاه داده و افزایش حجم یک فایل مربوط به سیستم مدیریت ربات‌ها باعث محدودیت شدید حافظه شد. این محدودیت، موجی از خطاهای HTTP 5xx ایجاد کرد. اما مهم‌تر از علت فنی، پیامد عملی این بحران بود: دوباره این پرسش تکرار شد که اختلال جهانی شبکه کلودفلر؛ آیا وب ۳ و بازار کریپتو واقعا غیرمتمرکز هستند؟
برای بسیاری از کاربران، این حادثه یادآور یک واقعیت تلخ بود. طی سال‌ها، صنعت کریپتو روایت‌های جذابی درباره آزادی، استقلال، حذف واسطه‌ها و مقاومت در برابر سانسور ارائه کرده است. اما وقتی صرافی‌های غیرمتمرکز، کیف‌پول‌ها، پلتفرم‌های تحلیل بازار و حتی APIهای مربوط به بلاکچین‌ها با قطعی مواجه شدند، روشن شد که شعار غیرمتمرکز بودن با واقعیت فاصله دارد. همین فاصله بود که باعث شد جمله اختلال جهانی شبکه کلودفلر؛ آیا وب ۳ و بازار کریپتو واقعا غیرمتمرکز هستند؟ در جامعه کریپتو به‌صورت گسترده دست‌به‌دست شود.
اگرچه بلاکچین‌ها به صورت مستقل و بدون نیاز به سرویس‌های مشابه کلودفلر می‌توانند به کار خود ادامه دهند، اما دسترسی کاربران به این شبکه‌ها از مسیرهایی می‌گذرد که کاملاً وب۲محور و وابسته به سرویس‌های متمرکز هستند. به عبارت دیگر، زنجیره‌ها فعال بودند اما کاربران نمی‌توانستند وارد حساب‌هایشان شوند، تراکنشی بفرستند یا حتی موجودی خود را ببینند. همین مسئله دوباره موضوع اختلال جهانی شبکه کلودفلر؛ آیا وب ۳ و بازار کریپتو واقعا غیرمتمرکز هستند؟ را به قلب بحث‌ها برگرداند.
این اختلال نشان داد که تقریباً تمام لایه‌های دسترسی به دنیای کریپتو — از DNS گرفته تا CDN، از APIها تا Gatewayهای IPFS — هنوز زیرساخت‌هایی هستند که بیرون از کنترل کاربران و حتی بیرون از فلسفه غیرمتمرکزسازی مدیریت می‌شوند. این خود نشانه‌ای بود از اینکه مسیر تکامل وب ۳ هنوز ناقص است و صنعت کریپتو هنوز برای استقلال کامل راه درازی در پیش دارد.
با این حال، این بحران فقط یک هشدار نبود؛ یک فرصت هم بود. بسیاری از تحلیلگران اعتقاد دارند که این رویداد می‌تواند نقطه شروع توسعه نسل جدیدی از زیرساخت‌های غیرمتمرکز باشد. بار دیگر این جمله مطرح شد: اختلال جهانی شبکه کلودفلر؛ آیا وب ۳ و بازار کریپتو واقعا غیرمتمرکز هستند؟ و این بار، به‌جای آنکه تنها یک انتقاد باشد، تبدیل شد به یک نقشه‌راه. توسعه‌دهندگان حالا می‌دانند که باید سیستمی طراحی کنند که نه‌تنها روی بلاکچین غیرمتمرکز باشد، بلکه مسیر دسترسی و رابط کاربری آن نیز بر شبکه‌های توزیع‌شده و مقاوم در برابر خطا استوار شود.
چالش اصلی واضح است: آیا زیرساخت‌های وب ۳ می‌توانند به ظرفیت، سرعت و مقیاس کلودفلر برسند؟ پاسخ امروز مشخص نیست، اما اتفاق ۱۸ نوامبر ثابت کرد که این مسیر ضروری است. از آن‌روز تاکنون، همچنان این سؤال طنین‌انداز است: اختلال جهانی شبکه کلودفلر؛ آیا وب ۳ و بازار کریپتو واقعا غیرمتمرکز هستند؟
